AI-generatiekloof: jongeren het meest enthousiast over AI, maar minder ethisch bewust

Nederlandse organisaties tonen een opvallende generatiekloof in het gebruik van artificial intelligence (AI). Terwijl jongere professionals het meest enthousiast zijn over nieuwe AI-toepassingen, houdt 49 procent van hen geen rekening met ethische principes; een percentage dat aanzienlijk hoger ligt dan bij professionals van 35-55 jaar (35%) en 55 jaar en ouder (24%). Dit blijkt uit onderzoek van businesstransformatie- en IT-dienstverlener Conclusion naar de manier waarop Nederlandse organisaties omgaan met AI, uitgevoerd onder 517 AI-verantwoordelijken binnen organisaties van 50+ medewerkers.

Complexe generatiekloof
De generatiekloof in AI-adoptie komt op meer vlakken naar voren. Naast het lagere ethische bewustzijn, zijn jongere werknemers ook angstiger voor de gevolgen van AI: 48 procent van de professionals onder de 35 jaar is bang hun baan te verliezen door de snelle ontwikkeling van AI, tegenover 39 procent van de 55-plussers. Deze paradox – meer enthousiasme voor AI, maar tegelijkertijd meer baanangst en minder ethisch bewustzijn – illustreert de complexe houding van jongeren tegenover kunstmatige intelligentie.

Voorzichtige adoptie, ethische kloof
Ondanks het enthousiasme voor AI tonen Nederlandse organisaties zich pragmatisch en voorzichtig. Zo vindt 42 procent AI-beslissingen betrouwbaarder dan menselijke beslissingen, wat betekent dat de meerderheid (58%) nog steeds de voorkeur geeft aan menselijk oordeelsvermogen. Een derde van de organisaties (30%) neemt geen ondoordachte risico’s en voert altijd grondige risicobeoordelingen uit voordat AI-initiatieven worden gestart.

Gebrek aan ethisch bewustzijn
Deze voorzichtige houding staat echter in schril contrast met de beperkte aandacht voor ethische aspecten. Waar dus bijna de helft van de organisaties geen rekening houdt met ethische principes bij AI-gebruik, laten nog minder organisaties (25%) de maatschappelijke impact van hun AI-toepassingen meewegen. Dit gebrek aan ethisch bewustzijn wordt extra relevant nu de EU AI Act organisaties verplicht om verantwoord met AI om te gaan. Tegelijkertijd laat het onderzoek een interessante tegenstelling zien: hoewel 51 procent vindt dat AI nog strenger gereguleerd moet worden, is 44 procent van mening dat AI nooit volledig ethisch verantwoord kan zijn, ongeacht welke regels of richtlijnen er zijn.

Communicatie blijft achter
Ondanks alle ingrijpende veranderingen blijft communicatie een zwak punt. Hoewel 49 procent aangeeft dat de impact van AI op banen en rollen openlijk wordt besproken, vindt slechts 52 procent dat de AI-visie van de organisatie duidelijk wordt gecommuniceerd naar medewerkers.

Tomas van den Nieuwendijk, Directeur Conclusion AI 360: “Jongere professionals omarmen sneller nieuwe AI-toepassingen, maar hebben minder aandacht voor ethische aspecten en regelgeving. Oudere medewerkers zijn voorzichtiger, maar juist beter in staat om door het complexe landschap van wet- en regelgeving te navigeren. Dit vraagt om een slimme aanpak, waarbij organisaties de verschillende sterktes van generaties combineren. Jongere werknemers kunnen bijvoorbeeld fungeren als innovatie-ambassadeurs, terwijl oudere professionals waardevolle ervaring inbrengen op het gebied van risicomanagement en governance.”