Tiel ligt ultiem strategisch in transitie naar multimodaal vervoer

'De stille kracht,' zo spreekt directeur Michel van Dijk van Van Berkel Logistics over Tiel. Daarmee doelt hij specifiek op de ultiem strategische ligging, die navenante kansen biedt in de transitie naar multimodaal vervoer, om zo het wegtransport te ontlasten. Dat is de rijksoverheid ook al opgevallen en heeft binnen de gemeente Tiel geleid tot de ontwikkeling van een Knooppuntenplan, dat tevens in het teken staat van verduurzaming.
 
Tekst & fotografie: Aart van der Haagen 

Tussen de gigantische containers op het immense terrein aan het Amsterdam-Rijnkanaal voel je je als mens nietig. “In het eerste halfjaar van 2025, kort na de overname van CTU Rivierenland, hebben we 25.000 TEU overgeslagen,” vertelt Van Dijk. Die afkorting verwijst naar twenty-foot equivalent unit oftewel een volume dat gelijk staat aan een container van twintig voet. “De markt groeit. Niet alleen bij ons, maar wereldwijd. Bedenk dat negentig procent van wat je in je huis hebt staan ooit als product of als grondstof in een container vervoerd is.” Al dat transport legt een zware druk op de infrastructuur, zeker in ons dichtbevolkte en filegevoelige land. “Vandaar dat we binnen de regio Rivierenland actief inzetten op de transitie naar multimodaal vervoer: niet alleen over de weg, maar ook over water, via de binnenvaart,” zegt Dave Verbeek, wethouder Economische Zaken bij de gemeente Tiel. Opvallend genoeg noemt hij niet de optie van rails, maar Van Dijk draagt daarvoor een verklaring aan. “Uitbreiding van het spoor is in Nederland een lastig verhaal, want dat stuit overal op bezwaren. Kijk maar naar het feit dat de plannen om bij Valburg een overslagpunt aan te leggen geen doorgang hebben gevonden.”
 
Fors investeren
De sleutel tot het uitrollen van multimodaal vervoer drijft als het ware op het water, met de Waal, de Lek en het Amsterdam-Rijnkanaal in de directe nabijheid. Verbeek: “Binnen de EU kennen we het Trans-Europese Netwerk Ten-T. In de nationale uitwerking hiervan zijn binnen ons land de Topcorridors Zuid, Zuidoost en Oost aangewezen. Vanwege de centrale ligging aan deze laatstgenoemde verbinding, met vervoermogelijkheden over weg en water, heeft Tiel de status van bovengemiddeld knooppunt gekregen; één van de negen in Nederland. Op grond van het economisch belang komen middelen beschikbaar om fors te kunnen investeren in een duurzame infrastructuur voor multimodaal vervoer. Een door ons aangestelde manager gaat het veld in om de mogelijkheden te verkennen en concrete projecten in kaart te brengen, aanhakend bij de visie zoals die in het Knooppuntenplan is vastgelegd. Verduurzaming vormt een belangrijke factor in dat verhaal. In totaal kunnen we, met aanvullende cofinanciering, voorlopig een miljoen euro aan middelen vrijmaken voor de juiste initiatieven, via subsidie beschikbaar bij de rijksoverheid.”
 
Andere ketens optimaliseren
De directeur van Van Berkel Logistics geeft hoog op over de strategische ligging van Tiel. “Kijkend naar wegtransport en filedruk zitten we aan de goede kant van de A15 en de A2. Vanaf Rotterdam gezien is dit de ideale locatie om goederen aan wal op vrachtwagens over te laden, want de rivieren hiernaartoe kennen weinig vaarbeperkingen, zoals sluizen, bruggen en smalle kanalen. We krijgen ook heel veel aanvragen vanuit de export. Zeeschepen lopen namelijk dikwijls vertraging op en vervoerders komen dan in de problemen met het lossen van hun lading in het overvolle Rotterdamse havengebied. Tiel vormt één van de best aangewezen plekken om andere ketens te optimaliseren. Het is de stille kracht in de spreiding tussen Rotterdam en Antwerpen. Daarnaast tevens richting het noorden via het Amsterdam Rijnkanaal en richting het zuiden via de Maas. De perfecte verbindende plek, die we in Nederland dringend nodig hebben om alternatieven voor wegtransport te kunnen bieden. Die transitie noemen we modal shift.”
 
Duurzame alternatieven
Wethouder Verbeek haalde al even het fenomeen verduurzaming aan. Dat klinkt tegenstrijdig, want vervoer over water heeft niet het meest klimaatvriendelijke imago, maar volgens Van Dijk moeten we die beeldvorming drastisch bijstellen. “De binnenvaart loopt juist aan kop in verduurzaming. Volgens een recent onderzoek van CE Delft ligt de hoeveelheid benodigde energie per ton per kilometer op 25 procent van de uitkomst bij wegtransport en bedragen de maatschappelijke kosten van ongewenste externe effecten, zoals beïnvloeding van luchtkwaliteit en geluidshinder, minder dan de helft. Het viermaal zo hoge rendement komt des te meer tot zijn recht wanneer je fossiele brandstoffen vervangt door duurzame alternatieven, zoals wij met HVO100 doen. Wat ons betreft zou de rijksoverheid op dit gebied nu in actie moeten komen met een goed uitgewerkt ‘ruilsysteem’. CO2 besparen is goedkoper dan betalen voor uitstoot, alleen kun je dat pas terugrekenen binnen de keten wanneer een landelijk systeem alles tegenover elkaar zet.” Ondertussen trekt de gemeente Tiel binnen het Knooppuntenplan op met Nijmegen en Arnhem, om kennis te delen en schaalvoordelen te bereiken bij investeringen in havengebieden. Dat alles om vaart te brengen in de transitie naar multimodaal vervoer.
 
www.tiel.nl / www.vanberkellogistics.nl

Op de foto: Michiel van Dijk (l) en Dave Verbeek (r).