Alhoewel het aantal faillissementen nog steeds historisch laag ligt, is er helaas geen reden voor een juichstemming. Met het wegvallen van de steunmaatregelen in het vooruitzicht, is het de vraag of ondernemers als gevolg van de coronacrisis het hoofd boven water kunnen houden. Door tijdig gebruik te maken van de WHOA kan een faillissement door de ondernemer worden voorkomen. Marike Boersen en Thijmen Ross van Bierman Advocaten geven uitleg over deze nieuwe herstructureringswet.

Wat is de WHOA?
De Wet Homologatie Onderhands Akkoord (“WHOA”) is een wet die op 1 januari 2021 in werking is getreden. De wet heeft tot doel faillissementen van in de kern levensvatbare ondernemingen te voorkomen door schuldeisers een akkoord aan te bieden. Zo’n akkoord zou bijvoorbeeld kunnen inhouden dat alle schuldeisers een aanbod krijgen om genoegen te nemen met betaling van 40% op de openstaande facturen. Wanneer schuldeisers met dit aanbod instemmen, wordt de schuldenlast van de onderneming aanzienlijk verminderd. De ondernemer kan vervolgens zijn onderneming voortzetten.

De kracht van de WHOA zit hem in de goedkeuring van het akkoord door de rechter (= “homologatie”). Indien de rechter het akkoord goedkeurt, zijn alle schuldeisers, aan wie het akkoord is aangeboden, aan het akkoord gebonden. Dat geldt óók voor de schuldeisers die in het geheel niet stemden of de schuldeisers die niet met het akkoord instemden. Schuldeisers die worden geconfronteerd met een akkoordaanbieding in het kader van de WHOA dienen daarom alert te zijn en direct actie te ondernemen wanneer het aangeboden akkoord hen niet zint.

Kan de WHOA ook worden gebruikt bij de beëindiging van een onderneming?
De WHOA kan ook worden gebruikt om een onderneming te beëindigen (= “liquideren”). Er wordt dan aan schuldeisers een zogenaamd liquidatieakkoord aangeboden. Indien de schuldeisers met zo’n akkoord instemmen en/of het wordt goedgekeurd door de rechter, zullen de schuldeisers meer geld terugzien dan wanneer de onderneming eindigt in faillissement. Het grootste voordeel voor de ondernemer is dat de onderneming op deze manier schuldenvrij kan eindigen en dat er geen (langdurige) afwikkeling in faillissement hoeft plaats te vinden, met alle (aansprakelijkheids)risico’s van dien.

Wanneer kan een ondernemer van de WHOA gebruikmaken?
Een ondernemer kan van de WHOA gebruikmaken wanneer zijn onderneming in een toestand verkeert waarin het redelijkerwijs aannemelijk is dat deze met het betalen van de schulden niet zal kunnen voortgaan (= “pre-insolventiecriterium”). Kortgezegd komt het er hierbij op neer dat schulden nog betaald kunnen worden, maar het voorzienbaar is dat dit na circa6 tot 12 maanden niet meer het geval zal zijn. Wanneer een ondernemer zijn onderneming na het WHOA-traject wenst voort te zetten, geldt als aanvullende voorwaarde dat de onderneming over levensvatbare activiteiten dient te beschikken. Wanneer een ondernemer zijn onderneming na het WHOA-traject wenst te beëindigen, geldt als aanvullende voorwaarde dat een beter resultaat behaald dient te worden dan met een afwikkeling in faillissement.

Hoe lang duurt een WHOA-traject?
Deze vraag is helaas niet eenduidig te beantwoorden. De duur van een WHOA-traject is namelijk afhankelijk van de aard en omvang van de onderneming, de hoogte van de schuldenlast, de bereidheid van schuldeisers om mee te werken aan een akkoord en de mate waarin WHOA-specialisten bij het WHOA-traject worden betrokken. Een WHOA-traject zal in ieder geval 6 weken in beslag nemen.

Hoeveel kost een WHOA-traject?
Ook deze vraag is helaas niet eenduidig te beantwoorden. Een ondernemer zal sowieso kosten kwijt zijn aan WHOA-specialisten. Bij een WHOA-traject dienen een aantal procedurele voorschriften in acht te worden genomen en dienen de nodige financiële gegevens te worden getoetst om te kijken of een ondernemer van de WHOA gebruik kan maken. Dit is dusdanig complex dat bijstand van WHOA-specialisten noodzakelijk is. Daarnaast dienen er kosten te worden voldaan op het moment dat aan de rechter wordt verzocht een akkoord goed te keuren. Hierbij kan worden gedacht aan griffierecht, maar de rechter kan ook voorzieningen treffen ter bescherming van de belangen van schuldeisers en bepalen dat de hiermee gepaard gaande kosten ten laste komen van de ondernemer. Overigens is het goed om te weten dat de overheid onder voorwaarden tot en met 31 mei 2024 krediet ter beschikking stelt aan ondernemers om een WHOA-traject mogelijk te kunnen maken.

Tot slot: hebben jullie nog een tip?
In de praktijk blijkt vaak dat de ondernemer (te) lang wacht met herstructureren. Daardoor kan, vanwege de acute financiële problemen, geen keuze meer worden gemaakt tussen de mogelijkheden die er zijn om buiten faillissement te herstructureren. Dan ontbreekt simpelweg de tijd om tot de gewenste oplossing te kunnen komen. Hoe eerder men aan de bel trekt, hoe groter de kans op een effectieve en doelmatige herstructurering.

Over de auteurs:
Marike Boersen en Thijmen Ross zijn WHOA-specialisten bij Bierman Advocaten LLP en adviseren MKB-ondernemers bij herstructureringen. Om ondernemers te helpen bij de uitvoering van de WHOA publiceren zij regelmatig blogs over dit onderwerp. Bovendien hebben zij een incompany training ontwikkeld voor accountants, boekhoud- en administratiekantoren.