Magazines | Rivierenland Business nummer 2 2012

‘Vrouwen zijn hun eigen grootste belemmering’

fotografie Karim de groot

Het aantal vrouwelijke ondernemers in Nederland groeit en wordt geschat op zo’n 348.000. Worden zij in hun carrière belemmerd door het zogenoemde glazen plafond of moeten zij vooral niet zeuren en de toekomst in eigen hand nemen? The Branding House in Zaltbommel vormt het verzamelpunt voor een tafeldiscussie tussen zes succesvolle vrouwen uit de regio, die elk vanuit hun eigen invalshoek het thema belichten.

Wereldwijd wordt er flink gespeculeerd over de feminisering van het bedrijfsleven of feminisering van het leiderschap. Want vrouwen die aan de top staan doen het goed, soms beter dan mannen, blijkt uit diverse onderzoeken. Mannen zijn goed in het nemen van risico´s, overtuigd van zichzelf en hoogst wedijverend. Vrouwen zijn sterker in het opbouwen van relaties en meer bereid tot het delen van macht en informatie. Laten relaties onderhouden, delegeren en motiveren nu net eigenschappen zijn waarover een goede leider dient te

beschikken.

“Ik denk niet zozeer dat er alleen meer vrouwen aan de top moeten komen, maar ook dat er meer vrouwelijke eigenschappen in de top moeten”, reageert Mirjam Frentz op de eerste stelling hoe je vrouwen motiveert om de top te bereiken. “Mannen kunnen deze ontwikkelen, terwijl vrouwen ze van nature al bezitten.”

“Naar mijn mening is het grootste verschil tussen man en vrouw dat de man zich niet druk maakt om de wereld om hem heen”, voegt Wilma van Unen toe. “Vrouwen maken zich al snel druk om wat de ander er wel niet van zal denken. Vrouwen stellen zich bovendien over het algemeen veel te bescheiden op. Ik vind dat vrouwen zich niet zo moeten laten remmen door anderen en meer hun mannetje moeten staan.”

Mirjam Frentz vult aan: “Ook moeten vrouwen meer zichtbaar zijn, want bij het Old Boys Network worden tijdens de borrel bij wijze van spreken al de jobs vergeven.”

Glazen plafond

Het glazen plafond is voor Wilma van Unen niet meer dan een mythe. “Vrouwen willen van alles, maar hebben er niets voor over. Voor mij bestaat het glazen plafond niet. Het kunnen bereiken van de top is onder andere afhankelijk van je eigen onderscheidende vermogen om in beeld te komen bij degene die jou de weg kan wijzen. Ik zit in een echt mannenberoep, er zijn weinig kantoorhoudende vrouwelijke deurwaarders. Wanneer ik al dat geklaag hoor denk ik: ‘Ik ben in een echt mannenbedrijf begonnen, maar blijkbaar viel ik toch positief op, waardoor ik wel de kans heb gekregen.” Jezelf onderscheiden en proactief zijn is heel belangrijk.”

Miranda de Vries zegt het deels met Wilma van Unen eens te zijn. “Maar vergeet niet dat sommige wetgeving nog altijd gericht is op het gezin. Dat maakt de positie van de vrouw meestal ongelijk. Denk alleen al aan de belasting. Of wat te denken van de kinderopvang, waaraan de laatste tijd veel gesleuteld is. Een startende ondernemer moet toch heel wat verdienen, wil deze de opvang van zijn kind goed geregeld hebben. En dan hebben we het nog niet eens over de onverklaarbare loonverschillen. Al met al bungelt Nederland ten opzichte van andere landen qua arbeidsparticipatie van vrouwen nog steeds ergens onderaan.”

Onverklaarbare

loonverschillen

Hoewel in de theaterwereld de lonen vastgelegd zijn in de CAO, kan Jeanne Kers toch meepraten over onverklaarbare loonverschillen. “Bij directiefuncties in de

theaterwereld is het loon onderhandelbaar (deze vallen buiten de CAO). Ik ken ook mannelijke theaterdirecteuren, met dezelfde achtergrond en ervaring als ik, die anderhalf keer zoveel verdienen dan ik. Maar eerlijk gezegd interesseert me dit niet zoveel. Het gaat niet in eerste instantie om het geld, het gaat om de uitdaging in de baan en is een kwestie van wat je gewend bent. In de culturele sector zijn de lonen nogal laag.”

Miranda de Vries zegt het boeiend te vinden wat Jeanne Kers vertelt. “Ik snap je motivatie, dat je vindt dat je genoeg verdient. Toch fascineert het me dat je zo’n verschil accepteert.” Wilma van Unen denkt dat vrouwen er tijdens de sollicitatie al voor kunnen zorgen dat ze meer gaan verdienen. “Mannen vinden zichzelf vaak de beste en verkopen zichzelf daardoor makkelijker.” “Mannen bluffen veel meer tijdens een sollicitatie”, vindt ook Mirjam Frentz. “Vrouwen zijn te eerlijk en te bescheiden. Bovendien denk ik dat de perceptie heel anders is. Op het moment dat je een man vraagt ‘Wanneer word je rijk?’, zegt de man ‘Door mijn vermogen te vergroten’, de vrouw zegt echter ‘Door mijn hebzucht te verkleinen’. Dat is een heel ander uitgangspunt.”

Secretaresse

Toch lijkt er een verschuiving gaande

wanneer er naar de feminisering van het bedrijfsleven en overheid gekeken wordt. “Toen ik dertig jaar geleden begon, waren er hoofdzakelijk mannen actief in de branche waarin ik mij begeef”, blikt Thea Krol terug. “Wanneer ik een vergadering met alleen maar mannen binnenstapte durfde ik bijna niet te praten, maar ik was er en luisterde wel. Vaak dachten ze dat ik de secretaresse was. Van lieverlee kwamen er steeds meer vrouwen binnen mijn vakgebied.”

Miranda de Vries meent ook te merken dat er een positieve ontwikkeling gaande is op het gebied van vrouwenemancipatie. “Bij mijn benoeming als burgemeester van Geldermalsen, stemde bijvoorbeeld de SGP in met mijn benoeming. Een vrouwelijke burgemeester zou jaren geleden voor deze partij ondenkbaar zijn. Het gaat niet alleen om de benoeming, maar ook het feit dat zij dit uit durven te leggen aan hun achterban, is een goede stap in de richting van de emancipatie.”

Toch blijft er altijd nog een groep die er clichématig vanuit gaat dat een man aan het roer staat van een groot bedrijf. “Het gebeurt nog regelmatig dat men perse meneer Krol wil spreken”, stelt Thea Krol.

“Ik denk dat ik miljonair zou zijn geweest wanneer ik voor elke brief gericht aan de heer Groenendaal een euro kreeg”, vult Heske Groenendaal aan.

“Het vreemde is dat door sommige mensen nog altijd gedacht wordt dat wij de koffie halen”, zegt Miranda de Vries.

Parttime werken

“Zichtbaarheid en initiatief nemen, proactief en enthousiast zijn en opkomen voor jezelf, zijn dus belangrijke aspecten om verder te komen”, vat Sietze Ketelaar samen. “Maar vormt het parttime werken geen belemmering voor de carrièrevrouw?”

“Als je aan mij vraagt waar het knelpunt zit bij vrouwen die aan de top willen komen, denk ik aan het parttime werken”, onderstreept Heske Groendendaal. “Vrouwen zijn hun eigen grootste belemmering.”

Thea Krol knikt instemmend. “Als je in de top mee wilt draaien, kun je niet al teveel wensen op tafel leggen. Vier dagen werken is in principe wel te doen, maar je moet geen negen tot vijf mentaliteit hebben en bereid zijn om ’s avonds of in de weekenden iets exta’s te doen.”

Heske Groenendaal sluit zich hierbij aan. “Je kunt niet meer dan één dag in de week minder werken en je moet altijd bereikbaar zijn.”

Mirjam Frentz is van mening dat bereikbaarheid niet verward moet worden met zichtbaarheid. “Je werkt bijvoorbeeld fulltime, maar je bent parttime op de zaak aanwezig. Zodra heel Nederland voorzien is van glasvezelnetwerk gaat er veel veranderen. Bij de vrouw ligt immers ook vaak nog de verantwoordelijkheid dat zij thuis alles draaiende moet houden. Het Nieuwe Werken biedt voor haar veel mogelijkheden. Zo kan zij bijvoorbeeld haar eigen tijd indelen en hoeft ze niet meer van negen tot vijf op kantoor aanwezig te zijn.”

“Maar geldt dit ook voor vrouwen met een leidinggevende functie?”, vraagt Heske Groenendaal.

“Dit vind ik lastig om te beantwoorden, want per leidinggevende functie is het verschillend hoeveel je zichtbaar moet zijn, maar ik hoop wel dat deze verandering doorzet”, beantwoordt Mirjam Frentz.

Quotum

“Een wettelijk quotum voor vrouwelijke topondernemers, zou dat soms een manier zijn om meer vrouwen aan de top te krijgen?”, stelt Sietze Ketelaar.

“Ik vind dit een zeer slecht plan, hier moet je nooit aan beginnen”, reageert Heske Groenendaal direct.

Ook Wilma van Unen zegt hier niets voor te voelen.”Je wilt toch uitgekozen worden op kwaliteit? Ik wil dat iemand voor mij kiest omdat ik me onderscheid en omdat ik positief opval. Niet omdat één of ander getal gehaald moet worden.”

Mirjam Frentz zegt er niet helemaal negatief tegenover te staan. “Ik hink heen en weer. Het ene moment denk ik ‘Helemaal niet!’, omdat ik in de eigen kracht van de vrouw wil geloven, maar hoelang moeten we dan nog wachten? En het andere moment denk ik daarom ‘Doe dan maar voor een jaartje of vijf.’

“Het lastige bij een quotum is dat je je af moet gaan vragen waar de grens ligt en waar quotering zwaarder gaat wegen dan kwaliteit”, beredeneert Miranda de Vries. “Bovendien: welke groep komt er na de vrouwen? De gehandicapten, allochtonen enzovoort? Liever zou ik streefcijfers in jaarverslagen verantwoord willen zien. Wanneer je je daarvan bewust bent, kun je ongelijkheid opheffen.”

Gendermix

Wanneer die ongelijkheid wordt opgeheven, komt dit volgens haar ten goede aan de besluitvorming binnen een bedrijf. “ Er is iets wat ervoor zorgt dat we ons anders gedragen wanneer mannen en vrouwen bij elkaar gezet worden. Een besluitvorming heeft meer kans van slagen wanneer er een goede gendermix in het team is. Natuurlijk blijven karaktereigenschappen en kwaliteit ook belangrijk.”

Jeanne Kers spreekt dan ook liever van de juiste karaktermix, evenals Wilma van Unen.

“Het gaat erom of iemand genoeg vrouwelijke eigenschappen heeft”, zegt Wilma van Unen.

En daarmee eindigt het forum waarmee we begonnen zijn. Of zoals Sietze Ketelaar samenvat: “Het gaat niet zozeer om een gendermix, maar meer om een kwaliteitmix. Op welk niveau je kunt opereren is een

belangrijker issue, dan het geslacht dat

iemand heeft.”

Stellingen

• Vrouwen aan de top een mannenzaak. Hoe krijg je ze zover?

• Het glazen plafond bestaat niet.

• Gelijke beloning is het belangrijkste streven voor de Europese vrouwenemancipatie.

• Het vele parttime werken door vrouwen in Nederland is de grootste belemmering.

• Quota leiden ertoe dat de functie niet naar de beste kandidaat gaat

• Een goede gendermix is van groot belang voor de besluitvorming binnen een bedrijf.

Miranda de Vries

Mirjam Frentz

Thea Krol

Heske Groenendaal

Voorzitter:

Sietze Ketelaar, adviseur/trainer/coach Dissel Development

Deelnemers

• Mirjam Frentz, oprichter en partner Leading Ladies Club / eigenaar

DITOvastgoed

• Drs. Ing. Heske Groenendaal, eigenaar Metaglas

• Jeanne Kers, directeur De Poorterij (theater en zalenverhuur),

Zaltbommel

• Thea Krol, eigenaar Krol Reizen

• Wilma van Unen, eigenaar Tempelman – Gerechtsdeurwaarder en commercieel directeur Tempelman-de Niet Gerechtsdeurwaarders

• Dr. Miranda de Vries, burgemeester Geldermalsen

Jeanne Kers

Wilma van Unen

Tips&Tricks

Mirjam Frentz: “Bij een businessclub als Leading Ladies Club komen alle leden brengen, in plaats van alleen halen. Zoek gelijkgestemden. Hier krijg je niet alleen bevestiging, maar je leert ook van elkaar.”

Heske Groenendaal: “Werk aan je persoonlijke pr en zorg dat je zichtbaar bent. Wanneer je eerder gezien wordt, maak je meer kans om sneller door te groeien.”

Jeanne Kers: “ Wees jezelf en blijf jezelf. Doe dingen niet omdat het moet. Vrouwen aan de top…Er zitten ook negatieve kanten aan. Wees eerlijk tegen jezelf.”

Thea Krol: “Blijf jezelf en doe wat je ingegeven wordt.”

Wilma van Unen: “Zorg voor een groot zelfbewustzijn. Wanneer je zelfbewust bent, wordt je zelfverzekerder. Ken je eigen grenzen, weet wat je waard bent, verkoop jezelf. Maak jezelf onderscheidend en zichtbaar.”

Miranda de Vries: “Wees alert op kansen voor vrouwen binnen je bedrijf en speel daar een stimulerende rol in. Het is nog altijd nodig. Gebruik je eigen positie om een ander beter te maken.”

delen: