Magazines | Rivierenland Business nummer 4 2017

Toen Arie Kranendonk in 1983 zijn eerste geautomatiseerde machines voor bedrijven in de regio bouwde in een garage in Ingen, had hij nooit kunnen dromen dat het bedrijf zou uitgroeien tot een belangrijke wereldwijde speler op het gebied van geautomatiseerde robotsystemen voor de scheepsbouw. Kranendonk Smart Robotics is relatief onbekend in Tiel, waar het vorig jaar een gloednieuw hoofdkantoor op de Biezenwei betrok. Maar binnen de maritieme- en offshore wereld speelt de fabrikant in de Betuwe een hoofdrol.

Tekst: Rein de Ruiter Fotografie: Roy Versteeg

Wie bij Kranendonk Smart Robotics in Tiel op bezoek gaat, weet bij binnenkomst al waar het bij het bedrijf om draait. Want de allereerste robot die Kranendonk ooit ingezet heeft, staat prominent bij de ingang 'mooi' te zijn. Met deze machine begon de feitelijke geschiedenis van het bedrijf. Gevoed door zelf ontwikkelde software snijden en lassen de robots volautomatisch staal voor de scheepsbouw, maar ook voor buizen en pijpen van grote offshore projecten, bruggen en (voetbal)stadions. Traditioneel worden robots ingezet voor repeterende productie, maar het uitgangspunt van Kranendonk ligt in het tegenovergestelde: het automatiseren van niet repeterende productie door toepassing van slimme robots.

Wie de naam Kranendonk niet kent, wordt vergeven, lacht marketing manager Sander Voerman van het bedrijf. "Nederland is maar een relatief kleine speler in deze nichemarkt. Inmiddels wordt maar liefst negentig procent van onze producten naar het buitenland geëxporteerd. Ongeveer zestig procent van al ons werk is bestemd voor de scheepsbouw, en als we de offshore erbij rekenen dan zitten we op vier vijfde van onze productie. Het geheel wordt gecompleteerd met oplossingen voor de staalbouw. We leveren niet alleen de hightech robots en de software die daarbij hoort, maar we richten ook de hele fabriek in bij de klant."

Buitenland
Omdat de relatie met de scheepsbouw traditioneel zo hecht is, schurkt Kranendonk met een aantal kantoren in het buitenland tegen de klanten in die branche aan. Naast een aantal verkoop- en servicevestigingen in Singapore, Japan, China en heel recentelijk in Amerika heeft Kranendonk Smart Robotics ook een vestiging in Denemarken waar een groot deel van de complexe software wordt ontwikkeld. Maar het hoofdkantoor is en blijft Nederlands, meldt Voerman. In Tiel werken momenteel zo'n zestig medewerkers - voornamelijk hoogopgeleide engineers - waarmee het bedrijf een belangrijke motor is voor de werkgelegenheid in het Rivierenland. Kranendonk levert onder meer volautomatische lasstraten, vooral voor de maritieme sector, en snijstraten voor de offshore- en staalindustrie. Voor iemand die niet 'in het staal' zit, werkt een bezoek aan de enorme inpandige fabriek eye-openend. Meters hoge portalen waarin meerdere slimme robots hun werk doen worden hier door specialisten in elkaar gezet. De machines lijken wel groot, maar moeten toch zo compact mogelijk worden uitgevoerd. Want het maken van dubbelwandige scheepsrompen in lastige kleine ruimtes en complexe constructies vragen daar om. Voerman: "We maken hier alles exact naar de wensen van de klant, 'tailor made' zoals dat zo mooi wordt genoemd. In het portaal last of snijdt de robot volautomatisch elk onderdeel precies zoals de klant dat wil. Omdat we hier tailor made werken, maken we vaak eenmalige, unieke constructies. Daarbij maken we gebruik van basisconcepten die zich in de loop der jaren al wel hebben bewezen en passen die aan de wensen van de klant aan. Neem het automatiseren van het programmeren van de robot. Onze klanten leveren ons zogeheten 3D-cadmodellen aan die wij vervolgens kunnen inlezen in onze eigen software. Dat scheelt uren werkvoorbereiding. Wij zijn geen lassers; wij zijn automatiseerders. De kennis van het lassen en het finetunen ligt bij de klant, maar al het andere regelen wij in Tiel."

In eigen huis
In Tiel worden de vaak enorme machines in elkaar gezet en uitvoerig getest. Dat levert zijn voordelen op, want alle afwijkingen vallen op de Biezenwei al door de mand en kunnen onmiddellijk worden aangepast. "Wij kalibreren ze hier vergaand. Omdat de machines enorme afmetingen hebben, kan een hele geringe afwijking toch enorm oplopen en bij de klant voor problemen zorgen. In Tiel werken kalibratiespecialisten, mechanische engineers en software-engineers gebroederlijk samen. Kranendonk ontwikkelt alles in eigen huis en alle teams werken samen om de nieuwste technieken en de beste oplossingen voor de klanten uit te denken. Het leuke hiervan is dat de klant een product krijgt waar een compleet team van trotse, vaak jonge medewerkers hard aan heeft gewerkt. Een dynamisch team dat buiten de box kan en wíl denken. Dat praat zich binnen onze klantenkring snel rond."

Als de volautomatische robots en de software zich in Tiel hebben bewezen, schroeven de medewerkers het geheel als een soort omgekeerd bouwpakket weer tot het kleinste schroefje uit elkaar. Daarna verdwijnen de onderdelen in enorme zeecontainers, om vervolgens via de haven in Rotterdam naar de klant te worden verscheept. Gespecialiseerde teams vliegen de onderdelen achterna om op de plaats van bestemming het geheel weer in elkaar te schroeven en de gebruikers te instrueren over het gebruik en het onderhoud. "Wereldwijd zijn er maar een paar bedrijven die scheepsbouwautomatisering op dit niveau leveren," aldus Voerman. "We onderscheiden ons door nieuwe technologieën snel bruikbaar te maken, en processen te versnellen die voorheen typisch handwerk waren."

GROEI
Na de zware dip die de hele wereld ? inclusief Kranendonk Smart Robotics - economisch raakte, gaat het de robotspecialisten in Tiel meer dan ooit voor de wind. Het bedrijf groeit letterlijk het pand uit, terwijl dit pas in september 2016 is opgeleverd. Nu al moet worden omgekeken naar nieuwe huisvestingsmogelijkheden in de regio. Wereldwijd groeit de portefeuille met aanvragen; met name vanuit Azië in het algemeen en China in het bijzonder is een toenemende vraag te merken. De Chinezen zijn steeds meer op zoek naar hoogwaardigere technologieën, en komen dan automatisch in Tiel uit. Maandelijks neemt het aantal vacatures toe ? elke week adverteert het bedrijf met twee tot drie jobs. Marketing manager Voerman noemt dit met gevoel van understatement 'een uitdaging'. Want de vijver in de regio Rivierenland met slimme specialisten raakt een beetje uitgevist, hoewel het bedrijf er tot nu toe wel in slaagt om steeds de juiste slimme specialisten te vinden. Daarvoor onderhoudt Kranendonk onder meer uitstekende contacten met opleidingsinstituten en ROC's in de regio. Ook intern doet het bedrijf er veel aan om nieuwe medewerkers op te leiden middels de eigen 'Kranendonk Academy'. Uiteraard kijkt Kranendonk Smart Robotics ook naar de toekomst, aangezien fossiele brandstoffen op termijn toch een keer opraken. Klanten die zich daar nu op concentreren zullen uiteindelijk ook moeten 'omdenken' en hun activiteiten meer in de richting van bijvoorbeeld zon- en windenergie verschuiven. "Wij denken uiteraard graag met ze mee," aldus Voerman. "Kranendonk Smart Robotics ziet die toekomst met vertrouwen tegemoet."

delen: