Het lijkt een heel gedoe voor werkgevers om iemand met een arbeidsbeperking een kans te bieden. Maar dat kan ook reuze meevallen. De RIBW Nijmegen & Rivierenland biedt bijvoorbeeld kansrijke IPS-trajecten. Goed kijken wat iemand kan en dat langzaam en goed begeleid uitbouwen, blijkt een sleutel voor succes.

Marleen Thomassen is IPS Trajectbegeleider. IPS staat voor Individuele Plaatsing en Steun. Het is een methode om mensen met een ernstige psychiatrische aandoening te helpen met het verkrijgen en behouden van werk. De RIBW startte 2 ½ jaar geleden met deze trajecten en inmiddels hebben 70 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een IPS-traject. Het gaat om mensen met een ernstige psychiatrische aandoening, zoals een depressie, autisme, of psychose, van laag- tot hoogopgeleid.
Marleen Thomassen is er niet dol op om de doelgroep zo zwaar te labelen. Het roept alleen maar negatieve vooroordelen op, terwijl dat niet nodig is. Ze vertelt over de IPS-trajecten: “Het gaat om mensen die willen werken. Ze zijn gemotiveerd. We beginnen met in kaart te brengen wat ze precies willen. Daar zoeken we een passende werkplek bij. Er moet een klik zijn met het bedrijf en de werknemers. Dat is een voorwaarde. Door samen te werken met betrokken zorgverleners en het sociaal netwerk om iemand heen, proberen we een juiste balans tussen werk en privé te bewerkstelligen. Iemand kan op het werk misschien goed functioneren, maar als hij de dag erna de hele dag op bed ligt, dan is er toch iets mis in de balans werk en privé. Ook voor de leidinggevende op de werkvloer is er een gerichte ondersteuning om de IPS’er goed te kunnen begeleiden.” Marleen Thomassen vindt werk een goed medicijn voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Proefperiode
Larsson is IPS trajectdeelnemer en sinds april als IPS’er aan de slag bij het bedrijf B-WARE op het terrein van de Radboud Universiteit. Onderzoekcentrum B-WARE heeft als missie de natuur duurzaam te beheren, herstellen of ontwikkelen en de waterkwaliteit te verbeteren. Daartoe wordt veel grond- en wateronderzoek gedaan in het laboratorium. Larsson verricht allerlei soorten schoonmaakwerk op de afdeling. Hij had depressieve klachten, maar de laatste jaren gaat het goed. Hij vertelt: “Het begon met een proefplaatsing. Twee maanden later kwam er een contract. Het is goed geregeld dat die proefperiode ingebouwd is. Van twee kanten kan gekeken worden of het bevalt. Ik begon met twee ochtenden en nu werk ik er drie. Voor mij is het heel belangrijk om het werk zonder druk uit te kunnen bouwen. Werken en kijken hoe het gaat. Na verloop van tijd krijg ik ook andere werkzaamheden op mijn bordje. Dat vind ik superfijn.”
Larsson vindt het geweldig dat hij, zoals hij het zelf omschrijft ‘iets meemaakt op de arbeidsmarkt’. Hij ziet het IPS-traject als een eerste stap naar een volwaardige terugkeer op de arbeidsmarkt.

Signalen
John Peters is lab-coördinator en begeleider van Larsson op de werkplek. Hij vertelt dat het schoonmaken van het laboratorium materiaal in de spoelkeuken veel tijd kost. Het is echt een uitkomst voor B-WARE dat het daar nu een kracht voor heeft. Alle werkzaamheden zijn vastgelegd in het arbeidscontract.
John Peters volgde een training om goede begeleiding te kunnen bieden. “Nu kan ik signaleren als het wat minder goed gaat met Larsson. Ik heb geleerd die signalen op te pikken. Maar ik weet ook hoe ik ermee om moet gaan”, vertelt hij. De verwachting is dat Larsson nog wel door zal groeien naar meer volwaardig laboratoriumwerk. John Peters wil ook kwijt dat hij ‘enorm blij’ is dat een andere werknemer met een arbeidsbeperking uitgestroomd is naar een baan bij de dierenambulance.

Bedrijfscultuur
Waarom zou een bedrijf eigenlijk in zee gaan met iemand die een afstand tot de arbeidsmarkt heeft? Directeur van B-WARE Piet-Jan Westendorp vertelt hoe het begon: “Veel aanbestedingen kennen de verplichting van Social Return. Dat kwamen wij ook tegen
in een contract met de provincie Gelderland. Maar hoe vul je dat in? Je kan het afkopen met geld, of colleges geven. Wij besloten om niet voor de gemakkelijke weg te kiezen en ‘iemand met een afstand tot de arbeidsmarkt’ aan te nemen. Hoe pak je dat aan? Om wat voor mensen gaat het? Het Werkbedrijf Rijk van Nijmegen vertelde ons over hoogopgeleide mensen die moeilijk aan het werk konden komen. Zo iemand leek wel te passen in ons team dat vooral uit hoogopgeleide mensen bestaat.”

Piet-Jan Westendorp was aangenaam verrast toen hij met drie kandidaten in contact werd gebracht. Verrast door hun positieve kijk op werk en hun leven en de wens om verder te komen. De keuze viel op een vrouw – de voorgangster van Larsson. Twee jaar werkte ze tot tevredenheid bij B-WARE. Toen was de keus: een vast dienstverband of een nieuwe kandidaat. Gekozen werd voor het laatste. “We besloten opnieuw iemand een kans te geven om bij ons te werken. Iemand die past in onze bedrijfscultuur. Dat werd Larsson. Mensen kunnen bij ons zelfvertrouwen opbouwen, een positieve ervaring op doen, werkritme aanleren. Het bevalt zo goed dat we nu zelfs twee mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst hebben.”

Begeleiding
Marleen Thomassen denkt dat het succes van de IPS-trajecten mede te danken is aan de integratie met zorgverleners en het netwerk om de deelnemer heen. Er kan langs korte lijnen afgestemd worden wat iemand nodig heeft om goed te kunnen functioneren, zowel thuis als op de werkplek. De IPStrajectbegeleider heeft hierin de taak signalen van alle betrokkenen met elkaar te verbinden, een spin-in-het-web functie.

De RIBW biedt ook ondersteuning voor de werkgever. Bijvoorbeeld rond de financiële kant van de zaak. Werkgevers zijn niet allemaal op de hoogte van de subsidiemogelijkheden en hebben vaak geen tijd om dat uit te zoeken. De werkgever betaalt de reële loonwaarde van de kandidaat; zijn er factoren die de loonwaarde verminderen, bijvoorbeeld iemand werkt minder snel, dan bestaat hiervoor financiële compensatie.

Verder is de begeleiding op de werkplek essentieel. Marleen Thomassen geeft een voorbeeld: “Iemand kan bijvoorbeeld moeite hebben met sociaal contact. Gezamenlijk lunchen tussen de middag ervaart hij misschien als een enorme belasting. Als je dat weet, kan er een weg gevonden worden om er mee om te gaan. De beperkingen zijn van invloed op het inrichten van de functie. En voor de leidinggevende op de werkvloer is het van belang dat hij signalen leert oppikken en weet hoe hij ermee om kan gaan. Alle factoren samen, zijn van belang om de IPStrajecten tot een succes te maken.”

RIBW NIJMEGEN – RIVIERENLAND
Kerkenbos 1103 a
6546 BC Nijmegen
Telefoon 088 - 382 24 22
e-mailinfo@ribw-nr.nl" target="_blank"> info@ribw-nr.nl
www.ribw-nr.nl