In veel organisaties zijn ze dol op het afvinken van allerlei checklists en protocollen. Volgens ondernemer Richard Engelfriet is het hoog tijd daarmee te stoppen en het vinken te vervangen door vonken.
Onlangs kwam ik met de trein aan op de Universiteit van Tilburg. Daar wandel je al snel tegen dit bord aan. Kijkt u maar even goed: als u naar het Academia gebouw wilt, moet u linksaf. Maar misschien heeft u wel een afspraak in het Cobbenhagen gebouw. In dat geval moet u ook naar links. Dante, zegt u? Linksaf. Ehhh…waarom hebben ze niet gewoon een bord geplaatst met de tekst: ‘Welkom op de Universiteit van Tilburg. Alle gebouwen linksaf!’.
Vinken
Dit bordje is een typisch gevalletje vinken. De informatie op het bord klopt. Het is volledig en juist…maar wat heb je er nu eigenlijk aan? Zijn er bezoekers die hier blij van worden?
Waarschijnlijk is het als volgt gegaan: een bezoeker heeft eens geklaagd dat hij de weg niet kon vinden. Vervolgens kreeg de afdeling communicatie van het College van Bestuur de opdracht om ermee aan de slag te gaan en kwamen er SMART geformuleerde doelstellingen: ‘Er dienen op alle vijf toegangswegen naar de universiteit bordjes te komen met vermelding van alle 17 gebouwen’. En op dat moment schakelen alle hersencellen uit en gaat de bureaucratie aan de slag. Waarschijnlijk heeft Henk, de medewerker buitendienst die het bordje in de grond moest plaatsen, nog een belletje gedaan naar zijn baas om te zeggen dat dit bord werkelijk geen enkele toegevoegde waarde heeft. Maar helaas gaf zijn baas aan hoe de vork in de steel zit: ‘gewoon plaatsen, Henk. Dan hebben wij onze taak weer volbracht’. Henk plaatste het bord en zijn baas zette een vinkje. Klus geklaard, niemand geholpen.
Vinken is een verrassend veelvuldig voorkomend venomeen
Vinken komt u steeds vaker tegen. Koopt u bij uw drogist wel eens een doosje paracetamol? Waarschijnlijk krijgt u dan ook standaard de vraag of ‘u nog vragen heeft over dit medicijn?’. Op die manier vinken ze bij het Kruidvat hun ‘zorgplicht’ af. Ik heb wel eens als antwoord gegeven dat ik er een taart mee ging bakken met mijn dochter van 4, en kreeg toen het advies: ‘nou, veel plezier dan maar he’.
Natuurlijk zijn dat bordje op de universiteit en dat doosje paracetamol onschuldige voorbeelden. Maar helaas zijn er ook veel schandaliger voorbeelden van vinken, bijvoorbeeld als professionals het gebruiken om hun gedrag te verdedigen. Zo hoorde ik op het journaal een directeur van een taxibedrijf tegen een ernstig gehandicapte patiënt die twee uur in de regen heeft moeten wachten op een verlate taxi doodleuk zeggen: ‘Een vervelend incident voor u, maar uit ons klantonderzoek blijkt dat de waardering voor onze dienstverlening op een acceptabel niveau van 8.1 zit. Daarmee scoort ons bedrijf boven de benchmark die de provincie ons heeft gesteld’.
Het kan anders: vonken
Mijn advies aan u is om te stoppen met vinken, en te beginnen met vonken. Dan kunt u wél weer het verschil maken en dingen doen die toegevoegde waarde hebben. Ik werd deze maand geïnspireerd door het boek Waar een wiel is, is een weg van mijn collega ZZP’er Jaap Bressers. Jaap brak op zijn 21e zijn nek toen hij in zee wilde duiken aan de Portugese kust. Een zeer ernstig ongeval waarmee hij voor de rest van zijn leven in een rolstoel zou belanden. Maar eerst wachtte hem nog een verblijf in een ziekenhuis in Portugal. ’s Nachts werd hij vaak van blinde paniek wakker. Hij schreeuwde het uit, maar niemand kwam. De meeste verplegers gingen immers direct vinken: ze checkten de monitoren, keken of de bloeddruk in orde was en controleerden zijn hartslag. Behalve Carlos. Carlos was een verpleger die snapt wat vonken is: hij checkte ook alle monitoren, en liep vervolgens naar Jaap toe, legde een hand op zijn schouder en zei: ‘It’s okay’. Het maakte voor Jaap alle verschil in de wereld.
Mijn oproep aan iedereen die regelmatig moet vinken is daarom simpel: stel uzelf iedere dag de vraag hoe u weer kunt gaan vonken. En gooi eens een paar vinklijstjes weg. Namens uw collega, klant en mijzelf: hartelijk dank!
Richard Engelfriet is Nederlands meest simpele ondernemer. Hij probeert te vonken als dagvoorzitter, trainer en spreker. Eerder verscheen zijn nieuwe boek Zo simpel kan het zijn bij Uitgeverij Haystack.
.jpg)
