Vijf keer al won Zweden het Eurovisie Songfestival. Hoe doen ze dat toch? Scandinavië-deskundige Marco Krijnsen vindt dat onze Songfestival-experts nog wel wat kunnen leren van de Zweedse muziekaanpak.
Door Marco Krijnsen
Terwijl wij Nederlanders nog treuren over de voortijdige aftocht van onze Trijntje, verheugen de Zweden zich al op de finale van het Eurovisie Songfestival. Ze zijn opnieuw een van de favorieten. Vijf keer eerder wonnen ze het liedjescircus en bijna altijd stonden ze in de top 10. Hoe komt dat toch?
Natuurlijk voelen Scandinaviërs zich verbonden met elkaar. Noorwegen, Denemarken en Finland (en niet te vergeten de talloze Zweden die daar wonen) geven graag hun punten aan de buren. Maar voor de echte reden van het songfestivalsucces moeten we terug in de tijd. De basis voor de bloeiende muziekcultuur in Zweden werd gelegd in de jaren veertig van de vorige eeuw.
Ironisch genoeg begon dat allemaal vanuit een aversie tegen de moderne muziek. Kerkleiders en andere conservatieven moesten niets hebben van Glenn Miller, Benny Goodman en andere muzikale helden van toen. Door het stichten van muziekscholen wilden zij de Zweedse jeugd beschermen tegen deze ‘verderfelijke invloeden’. Kinderen konden op deze scholen gratis onderwijs in klassieke muziek volgen en goedkoop instrumenten huren. En dat is zo gebleven. Tot op heden is het stimuleren van muziek maken een belangrijke Zweedse overheidstaak. Gemeenten stellen oefenruimtes, muziekinstrumenten en andere faciliteiten die nodig zijn om muziek te maken tegen gunstige voorwaarden beschikbaar. Ook kunnen bands voor het repeteren een beroep doen op overheidssubsidie.
Het verklaart meteen de dominantie van de Zweedse muziek op internationale hitlijsten. Het land is na de Verenigde Staten en Groot-Brittannië de derde exporteur van Engelstalige popmuziek in de wereld. Wat Hollywood is voor de film, is Stockholm voor de muziekindustrie. In de Zweedse hoofdstad staat bijvoorbeeld de studio van producer Max Martin, die wereldwijd meer dan vijftig top 10-noteringen op zijn naam heeft staan met artiesten als Katy Perry, Taylor Swift en Kelly Clarkson.
Max Martin, die eerder dit jaar in zijn land werd geëerd met een postzegel (net als dj Avicii), beseft heel goed waar zijn succes vandaan komt. ‘Ik heb alles te danken aan het Zweedse systeem van muziekonderwijs’, zei hij eens. Mocht Måns Zelmerlöw uit Lund zaterdagavond in Wenen het songfestival winnen, dan weten we in ieder geval dat het geen toeval is.
Marco Krijnsen is journalist en Scandinavië-kenner. Hij schreef samen met hoogleraar regiomarketing Gert-Jan Hospers en journalist Martin Vos het boek Cool. Wat wij kunnen leren van Scandinaviërs, dat deze week verscheen.
.jpg)
