Je bent niet de enige die gedoe heeft op zijn werk, maar dadelijk weet jij in elk geval hoe je ermee om kunt gaan.
Door Frank Schurink
Tijdens mijn trainingen Gedoemanagement klagen veel mensen over gedoe op het werk, en de volgende vijf klachten komen steeds terug. Het zijn de hardnekkigste vormen van gedoe, maar maak je geen zorgen; wat voor gedoe je ook hebt in een werkweek, er is een manier om ermee om te gaan.
Gedoe 1: Verwachtingen
Ik hoor mensen vaak klagen over het feit dat er 'steeds onverwachte dingen gebeuren’ of dat er 'collega’s tussendoor komen die mij afleiden van wat ik moet doen'. De bron van het gedoe is dan de verwachting dat die tussendoor-dingen niet zouden moeten gebeuren. Dat is het verwachtingensprookje. Dingen gaan gewoon met grote zekerheid anders dan gepland. Ik ken geen bedrijf waar niks tussendoor komt.
Mijn advies: Spreek je verwachtingen uit jegens collega’s, klanten of managers, zodat vlug helder wordt wat realistisch is en welke verwachtingen bijgesteld moeten worden.
Gedoe 2: ICT
ICT is als de zee; je vriend en je vijand. We hebben ICT hard nodig. Het is geweldig en een enorme opluchting als het werkt, maar o wee als het niet goed gaat, dan heb je pas echt problemen.
Je voelt je machteloos tegenover het monster 'automatisering’, dat totaal ongrijpbaar is. Die machteloosheid gaat vaak over in moedeloosheid en cynisme over het management, ICT en de hele organisatie zelf. Dat zorgt ervoor dat mensen zich gaan afsluiten en de schuld bij anderen neerleggen.
Mijn advies: Neem automatisering serieus. Maak bij aanvang van een nieuw automatiseringtraject al een breed gedragen plan-B voor als het misgaat. Dat geeft ruimte en neemt de machteloosheid weg. Verder, laat je niet wegsturen door mensen die vage beloften hebben over ICT, ze zijn zelf waarschijnlijk al de weg kwijt.
Gedoe 3: Waardering
Gewaardeerd worden speelt een grote rol in ons leven. Dat heeft te maken met één van de eerste leermomenten in ons leven tussen het derde en zesde jaar. Het is meestal een 'ik doe het niet goed’ ervaring die zich nestelt in je brein, als een klein plantje in vruchtbare bodem.
Bij de een wordt het niet groter dan een struik maar bij de ander wordt het een enorme boom. Hoe groot ook: iedereen heeft in meer of mindere mate het idee het niet goed genoeg doen. De gedreven behoefte om 'het goed te doen’ ligt vaak ten grondslag aan een burn-out.
Mijn advies: Het is een open deur, maar het is niet anders: heb oprechte interesse in jezelf en elkaar, het doet wonderen.
Gedoe 4: Integriteit van het management
In een hiërarchische organisatie zijn de managers bepalend voor de cultuur. Zoals een goede collega van mij zegt: de vent is de tent en het wijf is het bedrijf. Er zijn heel veel managers die enorm hun best doen, maar niet goed weten wat ze zouden moeten doen. Dan is er geen integriteit. En geen integriteit bij de manager is geen integriteit op de werkvloer.
Mijn advies: Ga met elkaar praten over wat er nodig is, of je nou manager bent of gemanaged wordt. Jezelf kwetsbaar opstellen is vaak het krachtigste wat je kunt doen en heb vooral interesse voor de mensen die jouw kracht willen zien, dat zijn de mensen met integriteit.
Gedoe 5: Politiek
Politiek in Den Haag zorgt voor vrij veel gedoe. Even kort door de bocht: politiek is een proces waarbij meningen omgezet worden in besluiten en regelgeving, die uitgevoerd worden door mensen die niet goed begrijpen waarom ze het eigenlijk moeten doen.
Ik kom dan veel onbegrip en onvermogen tegen om de snel opeenvolgende politieke wijzigingen te volgen. Niet vreemd, want bij de overheid werken vaak mensen die van enige regelmaat en voorspelbaarheid houden, waardoor ze zich vaak bedreigd en/of onbegrepen voelen door alle politieke besluiten.
Mijn advies: Omarm het gegeven dat beleid continu verandert. Zet verder een structuur op die zorgt voor een snelle collectieve feedback over de gevolgen van het beleid die de politiek bereikt.
Als de bedenker van Gedoemanagement helpt Frank Schurink mensen om hun persoonlijke mogelijkheden beter te benutten. Bij Uitgeverij Haystack publiceerde hij hierover het boek Gedoemanagement.